شرح خطبه البيان امام على بن ابى طالب (عليه السلام)

شارح: علامه بزرگوار محمد بن محمود دهدار شيرازى (ره)
به اهتمام: محمد حسين اكبرى ساوى

- پى‏نوشت‏ها -
- ۱ -


1- در ذيل همين دعاى ماءثور از حضرت حجت مهدى موعود ((روحى فداه ))، اين عبارت آمده : يا باطنا فى ظهوره ويا ظاهرا فى بطونه ومكنونه . اين عبارت در ذيل دعاى وارد از حضرت حجت موجود است : لا فرق بينك وبينهم ... الا انهم عبادك بدؤ ها منك وعودها اليك ... فبهم ملاءت سمائك وارضك حتى ظهر اءن لا اله الا انت .
2- طبقات اعلام الشيعه ، ج 5 ص 516.
3- در پاورقى آن آمده است : وقد وقع هنا لك غلط، فخلطنا بين العيانى الوالد وهو محمود بن محمد الدهدار العيانى وبين ولده بن محمود بن محمد الدهدار صاحب خلاصة الترجمان (ذ 7 قم 1057) الاتى فى القرن الحادى العشر فليشطب على كلمة ((محمد بن )) فى السطر 19 صفحة 777 من مجلد التاسع وكذلك على عى جملة (خلاصة الترجمان الذى اءلفه 1013 و) السطر 20 من تلك الصفحة .
4- الذريعة ، ج 9 ص 777.
5- واقعه / 75.
6- تاريخ فلسفه /ترجمه آقاى جواد طباطبائى ، ج 2 ص 145، ط كوير.
7- طبقات اعلام الشيعه ، ج 4 ص 238.
8- الذريعه ، ج 7 ص 200.
9- طبع موسسه تحقيقاتى فرهنگى جليل ، به سال 1357 خورشيدى .
10- به ((بحرالمعارف )) او در نقل ((خطبة البيان )) بنگريد.
11- و نيز همچون علامه قيصرى در شرح ((فصوص الحكم )) (ط شركت انتشارات علمى و فرهنگى /به تصحيح استاد سيد جلال الدين آشتيانى ، ص 95) و جناب فيض كاشانى در ((كلمات مكنونه )) (ط فراهانى ، 1360 ش ، ص 196) و ((بحر المعارف )) عبد الصمد همدانى (ط اول ، ص 346) و شرح حضرت حاجى سبزوارى قدس سره بر دعاى جوشن كبير (ط دانشگاه تهران ، ص 544 و 576) و در ديگر از آثار حكما الهى - آيا به راستى و به سهولت مى توان گفت كه اين بزرگان حديث ، خطبه اى را نقل و شرح فرموده اند كه مولود ناميمون جعل و پرداخته دست نامبارك و انديشه غلات شيعه مى باشد؟؟!!
 
كار خوبان را قياس از خود مگير   گر چه باشد در نوشتن شير شير
بزرگش نخوانند اهل خرد   كه نام بزرگان به زشتى برد
12- نحل / 75.
13- بقره / 31.
14- بحار، ج 25 ص 22.
15- رض : هوكل .
16- د: و صلات صلوته .
17- الطيبين را ندارد.
18- د: ((الامكان )) ندارد.
19- رض : تعالى را ندارد.
20- رض : از ((وساقى )) تا ((سلام الله عليهم اجمعين )) را ندارد.
21- د: ((تقرير)) را ندارد.
22- رض (((هنر))) را ندارد.
23- ((كه )) را ندارد.
24- د: سير.
25- د: آمد و شاءن .
26- د: ذعبب .
27- د: كه رايت .
28- رض : ((هلالى )) را ندارد.
29- د: به اين مثل .
30- رض : و انا.
31- حجرات / 11.
32- رض : بودالذام .
33- رض : عزم جزم .
34- د: جمع .
35- رض : جان جانان ، با جيم ابجد.
36- رض : به اين .
37- د: اشارت .
38- د: ((سياح قلزم لاهوت )) را ندارد.
39- رض : السلام .
40- رض : ((اسرار)) ندارد.
41- رض : مى كند.
42- د: و حديث .
43- رض : ((است )) را ندارد.
44- د: ((نفس )) را ندارد.
45- رض : مشربى .
46- رض : نوافل .
47- د: به سر.
48- د: صاحب تاءويل اگر از روى .
49- رض : ((هست )) را ندارد.
50- آل عمران /8.
51- د: بايد تعبير.
52- د: اتو تراب را.
53- رض : وفق .
54- د: الخالق .
55- د: و لصدقانى .
56- د: ((و ايانا)) را ندارد.
57- رض : كلى راست .
58- رض : عبارت داخل () را ندارد.
59- رض : وجدانى .
60- رض : بظاهر علم .
61- د: ((علم هر عالمى )) را ندارد.
62- رض : ((از)) را ندارد.
63- د: بشود.
64- رض : رابطه اى .
65- د: ((حقيقت )) را ندارد.
66- رض : جهرت معى .
67- د: فى النتيجه .
68- د: حاصل باشد.
69- د: حاصل است چه كامل .
70- د: حاصل است چه كامل .
71- د: ((است )) را ندارد.
72- كه يكى .
73- رض : ((از)) را ندارد.
74- رض : شئون اعتبارات .
75- رض : عبارت داخل [] را فاقد است .
76- د: سرمد است .
77- رض : عبارت داخل [] را فاقد است
78- د: آن را ندارد.
79- د: عالم راندارد.
80- المعارج / 4.
81- د: عبارت را [] ندارد.
82- حج / 47.
83- د: مثال .
84- د: پس دور.
85- رض : ((به اين )) را ندارد.
86- رض : ((اسم )) را ندارد.
87- د: ((اعلى )) را ندارد.
88- د: ((واو)) را ندارد
89- د: مثال در.
90- رض : شتاء ظهور.
91- رض : محمد ص .
92- رض : صفات الهى محقق .
93- د: ((تعقل ذات فاعل )) راندارد.
94- رض : به سه .
95- رض : به شرط لا و عالم .
96- رض : تثليث همه .
97- د: سنت نبوى شده .
98- رض : ذات و وصف .
99- رض : ممكن است .
100- رض : موجود امكانى .
101- رض : داده است .
102- د: كه دوره .
103- رض : ((بر)) را ندارد.
104- رض : سيد ناصر در.
105- بقره / 259.
106- د: كريمه قال كم .
107- د: يكسال سيصد.
108- د: عبارت داخل [] را ندارد.
109- طه / 52 - 51.
110- رض : محمد رسول الله و ولى مطلق .
111- د: از آن قرون .
112- رض : معضور.
113- رض : يرشح .
114- رض : سر.
115- رض : تا.
116- د: سير بر.
117- رض : ((خود)) را ندارد.
118- د: مقام .
119- د: حقيقت كلى اند.
120- رض : اين نوع .
121- رض : جاماس .
122- رض : ((را)) را ندارد.
123- د: ((آمده )) را ندارد.
124- رض : موثر است و نجوم اند.
125- د: ارباب .
126- رض : شده .
127- د: ((اظهار)) را ندارد.
128- الضحى / 11.
129- رض : ((از)) را ندارد.
130- د: ادوارى را.
131- د: ظاهر بتابعيت .
132- رض : بمظهر.
133- د: عالم .
134- رض : تا.
135- رض : جميع الجميع .
136- رض : بذاتى من مى رسانم .
137- د: خداى هر دو سراى .
138- رض : خداوند دو سرا.
139- رض : ((من )) را ندارد.
140- د: آشكار دارم .
141- رض : ((است )) را ندارد.
142- د: بشريت است مرا حاصل است .
143- د: علم .
144- د: قدره العزيز.
145- رض : بشر.
146- د: پس به جميع .
147- د: ((و از من بر مى آيد)) را ندارد.
148- د: ((از)) را ندارد.
149- د: هستم .
150- رض : آنكه .
151- رض : نبوت و دينم .
152- رض : اكرم التى .
153- د: الى المقام است .
154- د: منجمد.
155- د: ((دوازده )) را ندارد.
156- رض : ((چشمه )) را ندارد.
157- رض : ((چشمه )) را ندارد.
158- د: نفس و نفوس .
159- د: ((مطلقه )) را ندارد.
160- د: ((چشمه )) را ندارد.
161- رض : اخلاق .
162- رض : پادشاهى .
163- رض : ((شهادتى )) را ندارد.
164- ق / 15.
165- رض : انسان .
166- د: منند.
167- رض ، مصدى .
168- د: تحويل .
169- د: ثابت است .
170- رض : دفتر حقيقت سر.
171- د: ارادات .
172- د: شعور.
173- رض : قائز فراستم .
174- عبارت داخل [] در نسخه ثانى نيست .
175- د: حكيم علمم .
176- رض : آشكارا.
177- د: على علمه علما.
178- د: قصد الاختصار.
179- رض : كل .
180- د: مثبت .
181- الغاشيه / 25.
182- د: بسى .
183- رض : باقى پاينده .
184- رض : عليه .
185- د: تطفل .
186- الرحمن / 29.
187- رض : الابصاير.
188- رض : ((عالم تابع تشخص وجود)) را فاقد است .
189- رض : جمعى از.
190- رض : ((يا على )) را ندارد.
191- رض : ميان .
192- د: ((تحقيق )) را ندارد.
193- د: وجودى جمالى .
194- رض : منم .
195- رض : كمال كلمات .
196- طه / 52.
197- رض : در تحقق در شهود جميع است .
198- د: القى النار.
199- رض : الادرك .
200- د: مطابق و نقل .
201- رض : موقف .
202- رض : عينى .
203- د: ((موجودى )) را ندارد.
204- د: حقيقى .
205- رض : اين كلام و گوئيم .
206- د: آدم ثانى و آدم صورى .
207- رض : پس مفاد حقيقت كلام انتظام .
208- د: انطباع بر اعضان مهيات و وجود از درختان ظهور و نخل كردن و ميوه بار آوردن آن نيز من باشم چه در حقيقت متحدم با مخصوص به خطاب لولاك و مقصود از آفرينش جهان ... الخ .
209- د: از ((نمايان آمدم )) تا ((مقصود از آفرينش )) را فاقد است و بجاى آن عبارت حاشيه شماره 3 مرقوم است .
210- القصص / 29.
211- د: درياهاى عيون .
212- رض : مكان .
213- رض : كه من .
214- رض : ينابيع علوم است .
215- رض : مرورى است از.
216- رض : بغدادى كه گفت .
217- رض : ((على (عليه السلام ))) را فاقد است .
218- رض : از آن .
219- د: تحقيق و هم .
220- د: ((محل )) را ندارد.
221- رض : ((آثار)) را ندارد.
222- رض : انفرادا و جميعا.
223- د: مى دهد هم .
224- رض : در آن دارند.
225- د: مى دارم .
226- رض : ((تصرفات )) را ندارد.
227- رض : ((عادات )) را ندارد.
228- رض : جمالى در علم من .
229- د: علمى است آن حقيقت من است .
230- رض : لا ابالى و متعينان .
231- رض : ((من )) را ندارد.
232- رض : ((به جميع )) را فاقد است .
233- د: و نيز شخص منم اهل يقين .
234- د: وحى الهى حقيقى .
235- د: ((و از اين جهت چون )) را فاقد است .
236- د: مراد اين مرتبه .
237- د: متحققم .
238- رض : ((به اين )) را ندارد.
239- رض : شهود كمال مطلق .
240- رض : تقييد است .
241- رض : هيچ يك را چيزى .
242- د: بتواند.
243- رض : گرفت ، نسخه ثانى ، گرفته .
244- د: مى رساند.
245- رض : طرازوى .
246- مقتبس است از آيه 165 سوره بقره .
247- رض : عدل وجود.
248- رض : در مقام تمام .