روايتى از سرگذشت انسان در هماوردى با ابليس
(ترجمه خطبه قاصعه )

بنياد نهج البلاغه

- پى‏نوشت‏ها -


1- قـاصـعـه يـعـنـى تـحـقـيركننده ، زيرا شيطان در اين خطبه تحقير شده است ، نيز بـمـعـنـاى زايـل كـنـنـده هم آمده است ، بدينجهت كه زايل كننده روحيه تكبر است .
2- اين گـزيـنـش بـه خـاطر حقيقت عظمت و عزت الهى است .
3- قرآن كريم : سوره (ص ) آيه 74-71.
4- ايـن شـيـوه تـمـامـى شـيـاطـيـن و مـتـكـبـران اسـت كـه زشـتـيـهـاى خـويـش را بـا استدلال هاى بيهوده توجيه نموده و ديگران را مقصر مى دانند. و تو يا اقتدا به آدم كن كه پس از لغزش گفت : ربناظلمنا انفسنا و اگر ازمذهب ابليس بهتر مى آيد، تو دانى . تفسير شيخ ابوالفتوح رازى ج 7 ص ‍ 61.
5- زنـدگى ظاهرى سطح بالا در اينان ، انگيزه خود برتر بينى شده ، نعمت خدا را بد تفسير مى كنند و بر خلاف واقع مى بينند.
6- منظور (خر قوص بن زهير) از روساى خوارج است كه در جنگ نهروان كشته شد.
7- معاويه .
8- ابوجهل در جنگ بدر.
9- ابوسفيان در جنگ خندق .