32 - پيام آور عاشورا: بررسي سير زندگي، انديشه و جهاد زينبكبريعليها السلام
مهاجراني، عطا اللَّه، تهران، اطلاعات، چاپ دوّم، 1374، 358 ص.
مؤلف با بررسي فصول مختلفي از زندگاني حضرت زينبعليها السلام، انديشهها، خطابهها
و مبارزات آن حضرت را تشريح نموده است. بخش اصلي كتاب به كربلا، عاشورا، مصائب و
سخنرانيهاي زينب كبري اختصاص دارد كه ذيل نه فصل همراه با نمايه مفصلي از كتابها،
اشخاص و مكانها ارائه شده است. عناوين كلي موضوعات عبارتاند از: در خانه
فاطمهعليها السلام، دو جريان؛ پيامبري و پادشاهي، امواج مصيبت و ساحل شكيبايي، مرگ
معاويه و پادشاهي يزيد، مكه، كاروان عاشقان، عاشورا، كاروان آزادگان، و بازگشت به
مدينه.
33 - حضرت زينبعليها السلام: سيره عملي اهل بيتعليهم السلام
ارفع، كاظم، تهران، قادر، چاپ اوّل، 1377، 104 ص.
در اين كتاب مراحل مختلف زندگاني حضرت زينبعليها السلام تشريع گرديده است. مطالب
عمده كتاب به وقايع ظهر عاشورا و پي آمدهاي آن اختصاص دارد. در اين كتاب همچنين
خطبههاي آن حضرت در مجلس يزيد آمده است.
34 - حضرت زينبعليها السلام
مدرسي، محمّدتقي؛ مترجم: محمّدصادقشريعت، تهران، محبانالحسينعليه السلام، چاپ
اوّل، 1377، 80 ص.
كتاب حاضر دومين مجلد از مجموعه «نمونههاي ايثار» است. در اين كتاب، بخشي از
زندگاني، تاريخي حضرت زينبعليها السلام پس از حماسه عاشورا به تصوير كشيده شده
است. مطالب كتاب را با اين عناوين ميخوانيم: خواهر هم سرشت حسينعليه السلام؛
صديقه صغري، زينب... شاهد شهادت، صفات زينب، زينب اين چنين پيام عاشورا را رساند،
خطابههاي زينب كبري و مباحثي از اين دست.
35 - خصائص زينبيّه
جزائري، سيد نورالدين، تحقيق: ناصر باقري بيدهندي، قم، انتشارات مسجد مقدس جمكران،
1377، چاپ اوّل، 347 ص.
در اين كتاب ويژگيهاي شخصيت پيام آور خون شهيدان و حماسه سراي قيام خونين كربلا
زينب كبريعليها السلام بر اساس روايات، گزارشهاي تاريخي و توجه و تَدبّر در حادثه
كربلا گزارش شده است. مؤلف پس از مقدمهاي كه در آن از شرافت و كرامت فرزندان
فاطمهعليها السلام سخن گفته است، ويژگيهاي قهرمان كربلا را در ضمن 39 عنوان رقم
زده است. امينه الهي، راضي بودن به قضاء الهي، محبوبه رسول خدا، نائب مادر و شريك
برادر زاهد و عاقله، فصاحت و بلاغت، شجاعت و عبادت، جهاد با نفس، تعيين محافل، مقام
خوف، مقام رضا و تسليم و... از ج له ويژگيهايي هستند كه به تفصيل درباره آنها در
اين كتاب ارجمند بحث شده است. اين كتاب نخستين بار به سال 1341 نشر يافته و مورد
توجه عالمان و فقيهان و مبلغان قرار گرفته است. آقاي باقري به لحاظ اهميت كتاب در
تصحيح و تعليق آن كوشيده، منابع و مصادر نقلها و روايات و گزارشهاي تاريخي را
نشان داده، و برخي از توضيحات را براي روشن شدن متن بدان افزوده است.
36 - داستانهايي از حضرت زينبعليها السلام
مير خلف زاده، احمد و قاسم، قم، مهدي يار، چاپ اوّل، 1380، 160 ص.
كتاب حاضر شامل 55 داستان و حكايات كوتاه درباره شيوه عملي و نظري حضرت زينبعليها
السلام و شرحي از وقاع زندگاني وي، فضايل و كرامات آن حضرت به دست داده است. همچنين
شرح برخي معجزات حضرتزينبعليها السلام است كه از منابع مختلف گردآوري شده است.
هدف اصلي مؤلف در اين كتاب، آشنا نمودن خوانندگان با مقام و منزلت، همچنين مصايب و
رنجهايي است كه آن حضرت در واقعه كربلا و پس از آن متحمل گشته است. سه شبانه روز
گرسنگي، شجاعت حضرت زينبعليها السلام، در مجلس يزيد، گريه حضرت ولي عصر (عج) بر
حضرت زينبعليها السلام، خطبه حضرت زينبعليها السلام در آسمانها خوانده ميشود،
با حاجت روا شده از حرم بيرون آمدم، دو فرزند زينبعليها السلام، ديگر مدينه را به
چشم خود نديد، از عناوين كتاب است.
37 - زني بنام زينبعليها السلام.
كمال سيد؛ بازنويسي: صادق رحماني، قم، نبوغ، چاپ دوّم 1376، 80 ص.
مؤلف با سبكي روان و نثري نزديك به نظم واقعه عاشورا را تا قتل ابن زياد به تصوير
ميكشد. نثر زيبا و موزون مؤلف، خواننده را تا پايان كتاب به همراه ميبرد.
38 - زندگاني حضرت زينبعليها السلام
يوسفي، حسين، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، چاپ اوّل 1377، 96 ص.
در اين اثر زندگي پر افتخار حضرت زينبعليها السلام همراه با مصائب آن حضرت در
ارتباط با واقعه عاشورا بازگو شده است. خصوصيات همسر، پدر، مادر، محيط خانه و مراحل
اوليه زندگي از موضوعات كتاب است.
39 - زينب كبريعليها السلام بنت الامام امير المؤمنين علي بن ابي طالبعليه
السلام
نقدي، جعفر، قم، مكتب الحيدريه، چاپ اوّل 1378، 148 ص.
كتاب حاضر به زبان عربي نگارش يافته و در آن با استناد به احاديث و روايات متعدد،
زندگاني زينب كبريعليها السلام - با اين مختصات - بازگو ميشود فضايل و مناقب حضرت
زينبعليها السلام، علم، فضيلت و معرفت حضرت زينبعليها السلام عبادت و نيايش حضرت
زينبعليها السلام، صبر و تحمل مشقات، زينبعليها السلام و مصائب كربلا، حركت از
كوفه به سوي شام، رجعت از شام به مدينه، و وفات حضرت زينبعليها السلام.
40 - زندگي نامه سفير كربلا حضرت زينب كبريعليها السلام به همراه زيارتنامه حضرت
زينبعليها السلام و حضرت رقيهعليها السلام
محمدي همداني، اصغر، تهران، زعيم، چاپ اوّل 1380، 80 ص.
در جزوه حاضر، نخست اطلاعاتي درباره موقعيت سياسي، اجتماعي، و جغرافيايي كشور سوريه
فراهم ميآيد؛ سپس زندگي حضرت زينبعليها السلام بازگو ميشود. بخشي از كتاب نيز به
زيارت نامه حضرت زينب كبريعليها السلام و حضرت رقيهعليها السلام اختصاص دارد.
41 - زينبعليها السلام فروغ تابان كوثر
محمدي اشتهاردي، محمّد، تهران، برهان، چاپ سوم، 1379، 312 ص.
گوشهاي از شخصيت والاي حضرت زينبعليها السلام را بيان ميكند. روش نويسنده توصيفي
و موردي و شيوه نگارش كتاب، تاريخي و نقلي به همراه تحليل است، كتاب در چهار بخش و
با اين عناوين تنظيم شده است: 1 - زينب از آغاز تا ماجراي كربلا؛ 2 - زينب در
ماجراي كربلا؛ 3 - زينب پس از عاشورا تا پايان عمر؛ 4 - تاريخ وفات حضرت زينب و
مرقد او.
42 - زينب و فاجعه كربلا.
موسسه البلاغ، تهران، البلاغ، چاپ اوّل 1380، 96 ص.
كتاب حاضر، دومين نوشتار از مجموعه «عالم المراة» است كه با عنوان «زينب و فاجعه
كربلا» به زبان عربي انتشار يافته است در اين كتاب ضمن شرح كوتاهي از زندگي و سيره
حضرت زينبعليها السلام، رشادتها، مجاهدتها و خطبههاي وي در مجلس يزيد و جمع
كوفيان به چاپ رسيده است. در بخش از كتاب، واقعه كربلا، نحوه وفات و محل دفن حضرت
زينبعليها السلام بازگو ميشود.
43 - زينبعليها السلام وصي الحسينعليه السلام و مشتمل بر زندگاني بزرگ بانو اسلام
زينب كبريعليها السلام از ولادت تا وفات.
تاج خواه حكم آبادي، قاسم، تبريز، مؤلف، چاپ اوّل 1380، 170 ص.
در كتاب حاضر، زندگاني حضرت زينبعليها السلام از ولادت تا وفات با موضوعاتي از اين
قبيل بيان ميشود: زينبعليها السلام در شهادت جدشصلي الله عليه وآله وسلم،
زينبعليها السلام و شهادت مادر، دوران شهادت مادر تا شهادت پدر، دوران شهادت پدر
تا شهادت امام حسنعليه السلام، ازدواج زينبعليها السلام با عبداللَّه بن جعفر،
شهادت امام حسنعليه السلام تا ظهر عاشورا و شهادت امام حسينعليه السلام، سفرهاي
زينبعليها السلام، خطبه زينبعليها السلام در كوفه، زينبعليها السلام و راه شام،
و خطبه زينبعليها السلام در مجلس يزيد.
44 - زينب كبريعليها السلام فريادي بر اعصار
منصوري لاريجاني، اسماعيل، تهران، آيه، چاپ اوّل، 1378، 198 ص.
در اين كتاب گوشههايي از زندگي و مصايب حضرت زينب كبريعليها السلام در دوران
امامت امام حسنعليه السلام و امام حسينعليه السلام تشريح شده است. فصل اوّل به
شرح اجمالي زندگي حضرت زينب و فصل دوّم به شرايط، ويژگيها و تفاوتهاي صلح امام
حسنعليه السلام و نهضت امام حسينعليه السلام اختصاص دارد. در فصل سوّم - اسارت -
از مصايب و مشقاتي سخن به ميان آمده كه زينبعليها السلام پس از شهادت امام
حسينعليه السلام متحمل شدهاند. خطبه حضرت زينب در كوفه، صفات مردم كوفه از زبان
حضرت زينب، و خطبه حضرت زينب در مجلس يزيد از موضوعات اين فصل است. كتاب با شعري در
وصف زينب كبري به پايان ميرسد.
45 - زينب قهرمان دختر عليعليه السلام
صادقي اردستاني، احمد، تهران، نثر مطهر، چاپ اوّل 1372، 424 ص.
مؤلف كتاب، در هيجده فصل از زندگاني، انديشه، جهاد و هجرت قهرمان بزرگ كربلا و
پيامبر خون و شهادت، زينب كبري - س - سخن گفته است. ريشههاي خانوادگي - ازدواج و
تشكيل خانواده، اوج فضايل و كرامات، زينب در كربلا، روز عاشورا آغاز رسالت، زينب در
كوفه، در شهر شام، خطابه زينب در كاخ سبز، آرامگاه زينب، عناوين برخي از فصول كتاب
است مؤلف كوشيده است با تكيه بر متون كهن تاريخي و پژوهشها و تحقيقات نو و با دقت
تمام ابعاد زندگاني آن بزرگوار را بر نماياند. كتاب با نثري روان نگاشته شده است و
نظم و چينش مطالب آن دقيق و مطالبش سهل الوصل است در پايان كتاب، كتابنامه زندگاني
حضرت زينب آمده است.
46 - زيباترين شكيب
اسدي، اكبر؛ رضايي، مهدي، قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامي، چاپ اوّل، 1374،
184 ص.
كتاب گزارشي است خواندني با نثري روان درباره زندگاني، شخصيت و جهاد زينب كبري،
پيام آور خون شهيد كربلا - سلاماللَّه عليها - در بخش اوّل زندگاني آن بزرگوار
گزارش شده است از آغاز تا حادثه كربلا. در بخش دوّم با عنوان «با كاروان شهادت» سخن
از همراهي شكوهمند آن بانوي ارجمند است با برادر بزرگوارش ابا عبداللَّه
الحسينعليه السلام در مسير قيام و در بخش سوّم در هنگامه خون آتش و روز عاشورا بخش
چهارم رسالت گذاري والاي آن فريادگر راستين و پاكيزه خوي تاريخ گزارش شده است پس از
كربلا و در رويارويي با فضاي ستم و خفقان و جهل آلود روزگار بني اميّه. و بالاخره
در بخش پايان سخن از شخصيت، عبادت و شكيبايي حضرت زينب است و همه خواندني و
آموزنده.
47 - عقيله خاندان وحي: الصديقه الصغري، الحوراء الكبري زينب بنت اميرالمؤمنينعليه
السلام
شرفالدين، عبدالحسين؛ مترجم: محمّدرضا مهري، تهران، سناء، چاپ اوّل، 1380، 56 ص.
در نوشتار حاضر، ضمن شرح گوشههايي از زندگي حضرت زينبعليها السلام، صفات اخلاقي و
سيره آن حضرت، همچنين مصائب وي بازگو شده است. در پايان كتاب، متن سه خطبه از او كه
در كوفه، شام و مجلس يزيد خوانده شده، درج گرديده است.
48 - مادر مصيبتها: سوگنامه حضرت زينبعليها السلام
رجالي تهراني، عليرضا، قم، نبوغ، چاپ اوّل، 1378، 128 ص.
در اين اثر، گوشههايي از زندگاني زينب كبري با اين مشخصات به نگارش در آمده است:
مصائب حضرت زينب، خطابههاي حضرت زينب، حكايات و كرامات آن حضرت و اشعاري به سبك
قديم و جديد كه از شاعران نظير احمد صالح، محمّدحسين صغير اصفهاني، حبيب چايچيان،
حسين علي ركن منتظر و ديگران در رثاي حضرت زينب سروده شده است.
49 - مليكه نشاتين حضرت زينب كبري اخت الحسين عليهما السلام.
رباني، محمّدرضا، تهران، چاپ اوّل 1376، 240 ص.
نويسنده، ضمن توضيحات خود با استفاده از اشعار متعدد كوشيده است حضرت زينبعليها
السلام را معرفي كند. به همين منظور اين مباحث را مطرح كرده است: پيشينه آن حضرت،
مهد تربيت، علم و معرفت، عصمت و عفت، اعجاز و كرامت، زهد و عبادت، قيام و نهضت،
شهامت و شجاعت، فصاحت و بلاغت، وقار و متانت، صبر و استقامت و تحمل در مصائب، بخش
پاياني كتاب شامل زيارة الزينبيه با ترجمه فارسي و زيارت سيده رقيه بدون ترجمه
فارسي است. چند خطبه از حضرت زينب نيز در اين اثر گرد آوري شده است.
50 - مواقف زينب ابنه عليعليه السلام
شهرستاني، عبدالهادي، قم، عبدالهادي شهرستاني، چاپ اوّل 1377، 64 ص.
در اي اثر پس از شرح مختصري درباره زندگاني زينب كبري، اين مباحث مطرح شده است:
سخنان زينب در كربلا، سخنان زينب در كوفه، سخنان زينب در شام، برگشت كاروان به
مدينه، تحويل گرفتن سر امام حسينعليه السلام و دفن آن و بازگويي مشكلات سفر از
كربلا به مدينه. اين كتاب به زبان عربي تحرير شده است.
51 - نگاهي كوتاه به زندگي زينب كبري
رسوليمحلاتي، سيد هاشم، قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات، چاپ دوّم، 1376، 127 ص
كتاب شرح زندگي حضرت زينبعليها السلام است و در آن دوران كودكي، ازدواج و سپس
فضايل حضرت زينب بررسي شده است. آنگاه نقش وي در جريان كربلا توضيح داده شده و در
ادامه مسير حركت كاروان اُسراء كربلا و نقش حضرت زينب در اين جريان و بويژه
خطبههاي آن حضرت آورده شده است.
52 - 200 داستان از فضايل، مصايب، كرامات حضرت زينبعليها السلام
عزيزي، عباس، تهران، سلسله، چاپ اوّل، 1378، 208 ص.
در اين كتاب دويست داستان از فضايل، مصايب و كرامات حضرت زينب كبريعليها السلام
ذيل عناوين مختلف گرد آمده است: «خصايص و فضايل حضرت زينبعليها السلام» با
موضوعاتي چون: فصاحت و بلاغت؛ حضرت زينبعليها السلام در سوگ پيامبر، علي، فاطمه و
حسنعليه السلام مصايب زينبعليها السلام در سرزمين كربلا، مصايب زينبعليها السلام
در شب و روز عاشورا، مصايب گلهاي كربلا و مصايب بعد از شهادت امام حسينعليه
السلام از موضوعات اين بخش به شمار ميآيد. مصايب حضرت زينبعليها السلام در اسارت
و كرامات حضرت زينبعليها السلام در شفاي بيماران و رفع حاجت نيازمندان، صفحات
پاياني كتاب به اشعاري در منقبت زينب كبريعليها السلام اختصاص دارد.
حضرت مسلمعليه السلام
53 ـ حضرت مسلم عليه السلام
مدرسي، محمّدتقي؛ مترجم؛ حسن خاكرند، تهران، محبان الحسينعليه السلام، چاپ دوّم،
1380، ص 46.
چهارمين شماره از مجموعه كتابهاي «نمونههاي ايثار» به شرح زندگي و فداكاري «مسلم
بن عقيل» اختصاص يافته است. شرح فعاليتها، مبارزات مسلم بن عقيل از زمان ورود به
كوفه به نمايندگي از امام حسينعليه السلام تا دستگيري و شهادت، مطالب كتاب را
تشكيل ميدهد. در پايان كتاب زيارت نامه حضرت مسلم بن عقيل به همراه ترجمه آن به
چاپ رسيده است.
54 - زندگاني سفير حسينعليه لسلام مسلم بن عقيلعليه السلام
عابدين، محمّدعلي؛ ترجمه:سيدحسناسلامي، قم، دفترانتشاراتاسلامي چاپاوّل، 1372،
298 ص.
عملكرد مردم كوفه در جريان قيام امام حسينعليه السلام براي هر خواننده يا
شنوندهاي جاي تعجب و سؤال دارد چگونه مردمي كه بيعت و جان نثاري خود را با مسلم بن
عقيل بيان داشتند بزودي آماده جنگ با او شدند؟ فرستادن نماينده از سوي حضرت امام
حسين به كوفه يكي از جلوههاي فرزانگي رهبر قيام عاشورا را نشان ميدهد و معلوم
ميشود كه اين قيام يك حركت بي مقدمه و خود بخودي نبوده است. و بسياري از مؤلفان از
اين مرحله قيام به آساني گذشتهاند.
اين كتاب به بررسي دقيق و تحليل عميق و گسترده مسائل كوفه و تغيير رأي مردم آن و
واقعيت قضاياي مربوط به حضرت مسلم ميپردازد. مؤلف پس از بيان ساختار اجتماعي كوفه
و ماهيت سياسي آن شهر، عكس العمل امام حسينعليه السلام را بيان كرده و بسيج عمومي
مردم، موضعگيريهاي حكومت اموي و رويارويي نظامي و تصفيههاي خونين آن شهر را بيان
كرده است. در تاريخ حضرت مسلم و مسائل شهر كوفه كه بخشي از قيام امام حسينعليه
السلام است كتاب اين چنين جامع و عميق و تحليلي كمتر يافت ميشود.
55 - الشهيد مسلم بن عقيل
مقرّم، عبدالرزّاق، قم، منشورات الشريف الرضي، 1372، 324 ص.
اين كتاب شرح تفصيلي و گزارش جامع زندگاني، انديشه و جهاد مسلم بن عقيل. سفير
گرانقدر و ارجمند اباعبداللَّه الحسينعليه السلام است. مرحوم مقرّم كه از فقيهان
و مورخان بزرگ قرن اخير بود، به مناسبت شرح حال مسلم، مطالب ارجمندي درباره آل ابي
طالب آورده است. در اين كتاب چگونگي ورود مسلم بن عقيل به كوفه و ماجراهاي پس از آن
با دقت گزارش و تحليل شده است.
56 - مسلم بن عقيل (آشنايي با اسوهها / 4).
محدثي، جواد، قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامي، چاپ دوّم، 1376، 80 ص.
«مسلم بن عقيل» از چهرههاي برجسته اهل بيت است. وي در نهضت عاشورا نقش ويژهاي
دارد. امام حسينعليه السلام او را به عنوان نماينده خاصّ خود به كوفه فرستاد.
شيعيان با او به نفع امام بيعت كردند. ولي پس از دگرگوني اوضاع كوفه، پيش از رسيدن
امام به كوفه دستگير و مظلومانه شهيد شد.
اين نگاشته گزارشي كوتاه با قلمي روان از زندگي جهاد و شهادت آن بزرگوار است. از
جمله عناوين كتاب عبارتاند از: م لم بن عقيل كيست، خانواده شهيد پرور، سفير انقلاب
كربلا، مسلم در كوفه، نهضت در خطر، غربت مظلومانه مسلم، اسير آزاد، مرگ سرخ،
فرزندان مسلم...
57 - مسلم بن عقيلعليه السلام
كمال سيد، مترجم: «نثار احمد، زين پوري، قم، انصاريان، جلد اوّل، چاپ اوّل 1377، 48
ص.
اين كتاب، اولين مجلد از مجموعه «راه كربلا» است كه در آن شرح حال «مسلم بن عقيل»
براي كودكان و نوجوانان بازگو شده است. اين مجموعه مصور به صورت دست نويس و به زبان
اردو منتشر شده است.
حضرت علياكبرعليه السلام و علياصغرعليه السلام
58 ـ خورشيد جوانان: شرح زندگاني و كرامات حضرت علي اكبر عليه السلام
حسيني، محمّد، قم، سماء، چاپ اوّل 1380، 206 ص.
مخاطبان در اين كتاب با زندگي و فضايل حضرت علي اكبرعليه السلام آشنا ميشوند.
مباحث كتاب بدين قرار است: مناقب و امتيازات حضرت علي اكبرعليه السلام، مقام علمي و
فقهي حضرت علياكبرعليه السلام، علي اكبرعليه السلام از ديدگاه دشمنان، مقام علي
اكبرعليه السلام در زيارت عاشورا، تحليل امام صادقعليه السلام از حضرت علي
اكبرعليه السلام، عشق و علاقه علماي شيعه به علي اكبر عليه السلام، و چگونگي شهادت
آن حضرت به نقل از كتاب منتهي الآمال.
59 - شبه المصطفيصلي الله عليه وآله وسلم: شرح زندگاني حضرت علي اكبرعليه السلام
زجاجي مجرد، مجيد، كاشان، مرسل، چاپ اوّل 1379، 176 ص.
در بخش نخست اين كتاب شرح مختصري از خصوصيات، ويژگيها، فضايل و كرامات حضرت علي
اكبرعليه السلام به دست داده شده، سپس از چگونگي حضور و شهادت وي در واقعه كربلا
سخن رفته است.
60 - علي اكبرعليه السلام
كمال سيد؛ مترجم: نثار احمد، زين پوري، قم، انصاريان، جلد سوّم، چاپ اوّل 1377، 32
ص.
كتاب حاضر، سوّمين مجلد از مجموعه «راه كربلا» است كه به زندگاني علي اكبرعليه
السلام (فرزند امام حسين) اختصاص يافته است. اين مجموعه مصور به زبان «اردو» و به
صورت دست نويس، براي گروه سني نوجوانان تأليف شده است.
61 - علي الاكبر سليل الحسين (عليه السلام).
مدرسي، محمّدتقي، تهران، بقيع، چاپ اوّل 1377، 64 ص.
در اين كتاب نگارنده بر آن است نقش علي اكبرعليه السلام در قيام عاشورا و نيز
شباهتهاي اخلاقي آن حضرت به پيامبر گر مي اسلام را تبيين نمايد. اين كتاب به زبان
عربي منتشر شده و با زيارت علي اكبرعليه السلام همراه است.
62 - دستهاي تنهاي من
پهلوانيان، احمد، قم، دفتر تبليغات اسلامي، چاپ اوّل، 1378، 63 ص.
اين كتاب، روايت ايثار قهرماني كوچك در نينواست كه با دستهاي كودكانه به دفاع از
حريم امامت ميپردازد.
عبداللَّه با قدمهايي كوچك، ولي استوار و با شجاعت علوي، پاي در ميدان سرخ مبارزه
مينهد تا صلاي عمويش امام حسينعليه السلام را لبيك گويد و با حنجره سوخته و
عطشانش بر سر دشمن فرياد زند و...
63 - غنچه خونين: شرح زندگاني و شهادت حضرت علي اصغرعليه السلام
زجاجي مجرد، مجيد، كاشان، مرسل، چاپ اوّل، 1378، 128 ص.
اين كتاب، اولين شماره از مجموعه «تحليلي از زندگاني اهل بيت عصمت و طهارتعليه
السلام» است كه با عنوان «غنچه خونين» به شرح زندگاني حضرت علي اصغرعليه السلام
اختصاص يافته است. مطالب كتاب در صفحات رنگي طي سه باب تنظيم شده است. باب اوّل؛ به
زندگي نامهها در حضرت علي اصغر اختصاص دارد. باب دوّم شامل شرح زندگي و شهادت حضرت
علي اصغر است و در باب سوّم مطالبي درباره شهادت حضرت علي اصغر به طبع رسيده است.
حضرت قاسمعليه السلام
64 ـ حضرت قاسم بن حسن عليه السلام شكوفه خونين كربلا.
گلي زواره، غلامرضا، تهران، ام ابيها، چاپ اوّل، 1378، 176 ص.
در اين كتاب ابتدا به وقايع تاريخي قبل از تولد قاسم بن الحسنعليه السلام اشاره
شده و طي آن مؤلف، واقعه به شهادت رسيدن، پدرش امام حسنعليه السلام را بازگو
ميكند؛ سپس نشان ميدهد كه چگونه مكارم اخلاقي و فضايل قاسم ابن الحسنعليه السلام
تحت نظارت امام حسينعليه السلام شكوفا شده است. مباحث بعدي كتاب مربوط به واقعه
عاشورا و نقش حضرت قاسمعليه السلام در اين قيام است. در صفحات پاياني كتاب اشعاري
در رثاي قاسم بن حسنعليه السلام به طبع رسيده است.
65 - قاسم ابن حسنعليه السلام
كمال سيد؛ مترجم نثار احمد، زين پوري، قم، انصاريان، چاپ اوّل 1377، 24 ص.
كتاب حاضر، چهارمين مجلد از مجموعه «راه كربلا» است، كه در آن زندگاني حضرت قاسم
ابن حسنعليه السلام براي كودكان و نوجوانان بازگو شده است. اين مجموعه مصور به
زبان اردو منتشر شده است.
66 عبداللَّه ابن حسنعليه السلام، محمّد، عبداللَّه.
كمال سيد؛ مترجم، نثار احمد، زين پوري، قم، انصاريان، جلد ششم، چاپ اوّل 1377، 32
ص.
كتاب حاضر ششمين اثر از مجموعه «راه كربلا» است كه به شرح زندگاني «عبداللَّه ابن
حسن» اختصاص يافته است. اين كتاب دست نويس به همراه تصاويري چند، به زبان اردو،
براي كودكان و نوجوانان تأليف شده است.
حضرت رقيّه، سكينهعليها السلام و فاطمهعليها السلام
67 ـ اشكي بر سه ساله.
حائري تبار (قحطاني)، محمّد، تهران، عاشورا، چاپ اوّل 1380، 306 ص.
اشعار و حكاياتي در مدح و رثاي حضرت رقيعهعليها السلام، محتواي كتاب را تشكيل
ميدهد. كتاب با عناويني از اين قبيل تدوين شده است: شفاي دختر مسيحي، سه ساله
دختري در شام ويران، شبي در شام، نوازش پدرانه، عطش، سوي شامم ميبرند اين كوفيان
شورشي، از كربلا ميگويد، و پيامي از قتلگاه.
68 - داستاني غمانگيز حضرت رقيه «سلاماللَّه عليها»
شيرازي، علي، قم، خرم، چاپ اوّل 1377، 88 ص.
در اين كتاب شرح حال «رقيه» دختر امام حسينعليه السلام و نيز مصائب و مشكلات آن
حضرت در واقعه كربلا همراه با اشعاري در عزاي او گرد آمده است.
69 - داستانهايي از حضرت رقيهعليها السلام
مير خلف زاده، احمد و قاسم، قم، روحاني، چاپ اوّل 1380، 96 ص.
مجموعه حاضر مشتمل بر 30 داستان و حكايت كوتاه درباره فضايل و كرامات حضرت
رقيهعليها السلام است كه با عناوين از اين دست به طبع رسيده است، سجاده امام
حسينعليه السلام با دستهاي كوچك رقيهعليها السلام باز ميشد، غسل دادن
رقيهعليها السلام حضرت زينبعليها السلام سفارش رقيهعليها السلام را به مردم شام
كرد، بابا به وعده ات عمل كن، سخن رقيه با سر پدر.
70 - ستاره درخشان شام، حضرت رقيه دختر امام حسينعليه السلام
رباني خلخالي، علي، قم، مكتب الحسين، چاپ اوّل 1377، 372 ص.
كتاب حاضر، شرح زندگاني حضرت رقيه دختر امام حسينعليه السلام است. مؤلف ضمن بيان
مصيبتهاي واقعه عاشورا و نحوه وفات او، اشعار مختلفي كه در مدح آن حضرت سروده شده
ذكر ميكند. بخش پاياني كتاب به كرامات حضرت رقيهعليها السلام و آثار و ابنيه
تاريخ شام اختصاص يافته است.
71 - السيدة سكينةعليها السلام
مقرّ ، عبدالرزاق، قم، انتشارات الشريف الرضي، 1371، 156 ص.
اين اثر گزارشي است دقيق از زندگاني سكينه، دختبر بزرگوار حضرت ابا عبداللَّه
الحسينعليه السلام، مؤلف كه از محققان و مجتهدان عراقي است، در پرتو آگاهيهاي
هوشمندانه تاريخي، آرا و گزارشهاي تاريخي مورخّان را درباره آن بانوي بزرگوار به
نقد كشيده و حقيقت را نمايانده است. در اين كتاب به مناسبت از جريان جعل و وضع در
تاريخ اسلام و غناء سخن رفته كه سودمند است.
72 - فاطمهعليها السلام دختر امام حسينعليه السلام
صادقي اردستاني، احمد، تهران، نشر مطهر، چاپ اوّل 1379، 204 ص.
اين كتاب مشتمل بر چهارده فصل است كه در فصل اوّل تحت عنوان «اشك خورشيد» وضع كلي
عاشورا و لزوم سوگواري در آن مطرح شده و در فصلهاي ديگر اين مطالب آورده شده است:
مراحل مختلف زندگي فاطمه كبري دختر امام حسينعليه السلام از سفر به كربلا و حضور
در صحنههاي آن، اسارت فاطمهعليها السلام و ساير اهل بيتعليهم السلام در كوفه و
شام، شخصيت علمي و معنوي دختر امام حسينعليه السلام، ازدواج مجدد آن بانو پس از
شهادت همسر بزرگوارش و سرانجام نحوه وفات و محل آرامگاه اين بانوي گرامي.
اصحاب و ياران امام حسينعليه السلام
73 ـ اسوه هايي از قيام عاشورا.
اسعدي، حسين، قم، ائمه8، چاپ اوّل 1380، 288 ص.
«اسوههايي از قيام عاشورا» به شرح حال، فضايل و مناقب برخي قهرمانان واقعه كربلا
اختصاص دارد. اين افراد عبارتند از: 1 - مسلم بن عقيل، اسوه شهامت و جوانمردي، 2 -
حر بن يزيد رياحي، اسوه توبه و بازگشت، 3 - حبيب ابن مظاهر، اسوه وفاداري، 4 - زهير
ابن قين، اسوه اراده و تصميم، 5 - علي اكبرعليه السلام، اسوه جوانان، 6 - حضرت
قاسمعليه السلام، اسوه نوجوانان، 7 - ابوالفضل العباسعليه السلام، اسوه شجاعت و
ايثار، 8 - زينب كبريعليها السلام، اسوه صبر و استقامت.
74 - جانبازان حماسه عاشورا.
طبسي، محمّدجواد، قم، انوارالمهدي، چاپ اوّل، 1380، 136 ص.
در اين كتاب، شرحي از زندگي و رشادتهاي تعدادي از ياران امام حسينعليه السلام به
اختصار بازگو شده است. اين اشخاص عبارتاند از: عابس بن ابي شبيب شاكري، حجاج بن
مسروق جعفي، نافع بن هلال جملي، موقع بن ثمامه اسدي صيداوي، عبداللَّه بن عمير
كلبي، اسلم بن عمرو، واضح تركي، سعيد بن عبداللَّه حنفي، عمرو بن خالد صيداوي، مجمع
بن عبداللَّه عائذي، مسلم بن عوسجه اسدي، عبداللَّه بن مجمع، جناده بن حرث سلماني،
عمرو بن قرظه انصاري، سويد بن عمرو، غلام نافع بن هلال، وهب بن عبداللَّه بن حباب
كلبي، سوار بن أبي عمير نهمي، عمرو بن عبداللَّه جُندعي و...
75 - حبيب بن مظاهر
محدثي، جواد، قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامي، چاپ اوّل، 1375 56 ص.
وه! چه شكوهمند است چهره نوراني مردي با محاسن سپيد، قامتي استوار و سينهاي ستبر،
و هفتاد و پنج سالگي كه با عظمتي به بلنداي تاريخ ميايستد و در راه حراست از جان
فرزند رسولاللَّهصلي الله عليه وآله وسلم به خون ميغلتد، چنين است حبيب بن مظاهر
صحابي جليل رسولاللَّه و همگام رشيد عليعليه السلام و همبر و ياورالاللَّه، كه
بهشت برين جايگاهش باد «حبيب بن مظاهر» از بزرگان شيعه از طايفه «بني اسد» بود. در
زمان پيامبر خداصلي الله عليه وآله وسلم و اميرمؤمنانعليه السلام از ياران وفادار
آنان به شمار ميرفت. و در نهضت كربلا در ركاب امام حسينعليه السلام جنگيد و به
شهادت رسيد. اين نگاشته ترسيمي است گويا، دلپذير و خواندني از زندگي، انديشه مواضع،
دانش و شهادت، اين چهره منورّ و پرشكوه و خونين و نگاهي است به حيات سراسر اقدام و
تعهد اين عابد مسلّم.
76 - شهداي انقلاب كربلا «تحقيقي پيرامون 145 شهيد كربلا»
موسوي، محمّدصالح، قم، دارالكتاب، چاپ اوّل، 1377، 296 ص.
كتاب حاضر تحقيقي است درباره يك صدو چهل و پنج شهيد كربلا كه بر اين اساس تدوين شده
است: 1 - بررسي شناسنامهاي شهيد، 2 - بررسي سوابق و فضايل؛ 3 - نحوه حضور در
كربلا، شهادت و ترجمه اشعار و رجزها، در بخش نخست كتاب تحت عنوان «شهداي بني هاشم
در كربلا» اين اشخاص معرفي شدهاند: فرزندان امام حسينعليه السلام، فرزندان
عليعليه السلام، فرزندان امام حسنعليه السلام، فرزندان جعفر طيار و فرزندان حضرت
عقيل. در بخش دوّم با عنوان «شهداي غير بني هاشم» اين عناوين آمده است: شهداي بني
اسد، شهداي انصار در كربلا، شهداي قبيله مذحج، شهداي قبيله ازد، شهداي قبيله عبوي،
شهداي بني تغلب و شهداي ديگر.
77 - شيفتگان مكتب اهل بيتعليهم السلام (ياران امام حسينعليه السلام)
فوزي، محمّد؛ مترجم: مهدي عليزاده، قم، دفتر نشر برگزيده، چاپ اوّل، 377، 80 ص.
كتاب حاضر يكي ديگر از مجموعه چهارده جلدي «شيفتگان مكتب اهلبيتعليهم السلام» است
كه در آن پنج تن از ياران برجسته امام حسينعليه السلام معرفي شده است. اين افراد
عبارتاند از: حر بن يزيد رياحي، جون بن حوي (غلام ابوذر غفاري)، مسلم بن عقيل بن
ابي طالب، عباس بن علي بن ابي طالبعليه السلام و ابوالقاسم حبيب بن مظاهر اسدي.
اين اثر به گونه داستاني براي جوانان بازگو شده است.
78 - عنصر شجاعت يا هفتاد و دو تن و يك تن.
كمرهاي، ميرزا خليل، 6 جلد، تهران، اسلاميه، 1381 ص.
جلد اوّل حاوي شرح حال 20 تن از شهداء عظيم است كه قبل از ديگران رهسپار كوي حسين
شدند و يا به استقبال امام به مكه رفتند و يا تا قبل از پياده شدن امام در كربلا به
وي پيوستند. جلد دوّم، شهدائي كه بعد ازنزول امام به كربلا از عراق (كوفه و بصره)
به امام پيوستند و آنها 20 نفرند، در جلد سوّم، شرح حال آن دسته از شهدائي است كه
از لشكر عمر سعد در كربلا جدا شده و به حسين پيوستند، در اين جلد جدول دول اسلامي
از آغاز ظهور اسلام تاكنون با ذكر نام دولت، پايتخت، عدد شاهان، سال پيدايش و
انقضاء آن آمده، جلد چهارم تحت عنوان: مسلم بن عقيل و اسرار پايتخت طوفاني كوفه به
قيام مسلم و اوضاع و احوال كوفه اختصاص دارد. جلدهاي پنج و شش به زندگاني امام و
قيام وي و پيشگوئيهاي پيامبر درباره قتل امام حسين اختصاص دارد.
79 - مردان و رجزهايشان.
شجاعي، مهدي، تهران، منادي تربيت، چاپ اوّل 1380، 104 ص.
در صفحات نخست اين كتاب به نقش اهميت رجز خواني در تاريخ جنگها و مبارزات عرب
اشاره ميشود. در پي آن، رجزهايي از ياران امام حسينعليه السلام نقل ميگردد. اين
رجزها كه به زبان عربي و فارسي گرد آمده را توضيحاتي چند همراه است. عناوين برخي از
آنها بدين قرار است: آيين دلدادگي، جوهر جوانمردي، تنديش وفاداري، اسوه عاشقي،
حماسه ادب، و مأذنه ولايت.
80 - منظومه عشق ارغواني (رجزهاي واقعه كربلا).
دفتر مطالعات اسلامي، بنياد بعثت؛ مترجم: عليرضا ميرزا محمّد، تهران، بنياد بعثت،
مركز چاپ و نشر، چاپ اوّل، 1381، 176 ص.
در اين كتاب، مجموعه رجزهاي ياران امام حسينعليه السلام، نيز رجزهاي سپاهيان ابن
زياد، در روز عاشورا - برگرفته از منابع مختلف - به طبع رسيده است ذيل هر رجز،
توضيحات مختصري همراه ا ترجمه فارسي آن درج شده است.
81 - ياران امام حسينعليه السلام(1) حبيب بن مظاهر.
دُخَيِّل، علي محمّدعلي، ترجمه: عدنان طهماسبي؛ شهيد صادق تركشاوند، تهران، كانون
فرهنگ و هنر اسلامي، چاپ اوّل، بيتا، 77 ص.
«ياران امام حسينعليه السلام» مجموعه چند جلدي است كه شرح حال و زندگي تعدادي از
ياران امام حسينعليه السلام را بازگو ميكند كه نخستين جلد آن به يار باوفاي
اباعبداللَّه «حبيب بن مظاهر» اختصاص دارد.
نويسنده معتقد است كه ياران امام حسينعليه السلام بزرگترين شهداي اسلام - بعد از
شهداي خاندان پيامبر اكرمصلي الله عليه وآله وسلم و عده كمي از صحابه بزرگوار آن
حضرت - هستند، تاريخ اسلام از همان آغاز و از عصر بعثت تاكنون، شهداي بيشماري به
خود ديده است، اما ميان اين شهدا و ياران امام حسينعليه السلام تفاوت زياد است. به
عنوان مثال: صحابه رسولاللَّهصلي الله عليه وآله وسلم - كه در راه مبارزه با
سردمداران شرك و گمراهي، از جان و مال خويش گذشتند - با صحابه امام حسينعليه
السلام اين تفاوت را دارند كه آنان بين شهادت و پيروزي قرار داشتند ليكن براي ياران
سيدالشهداعليه السلام راهي جز شهادت وجود نداشت و دليل اين مدّعا در سخنان امام
حسينعليه السلام كه در صبح عاشورا خطاب به يارانشان ايراد فرمودند: نمايان است كه
«ان اللَّه قد اَذن في قتلكم فعليكم بالصبر» يعني همانا خداوند رخصت شهادت را به
شما عطا نموده است پس بر شماست كه شكيبا باشيد. تفاوت دوّم: ميان اصحاب رسول خداصلي
الله عليه وآله وسلم و ياران امام حسينعليه السلام اين است كه صحابه رسول خداصلي
الله عليه وآله وسلم مورد پشتيباني جبرئيل و ملائكه خدا بودند اما ياران امام
حسينعليه السلام از چنين پشتوانهاي برخوردار نبودند. فرق سوّمي كه بين ياران
پيامبرصلي الله عليه وآله وسلم و شهداي كربلا است اين است كه خداوند در قرآن مجيد
كساني را كه از ميدان جنگ فرار ميكردند به سختي مورد توبيخ و سرزنش قرار داده (آل
عمران / 155)، ليكن امام حسينعليه السلام در شب عاشورا، ياران خود را اجازه بازگشت
دادند و فرمودند: همانا به شما رخصت دادم كه همگي آسوده و سالم به خانههاي خود
شويد، مرا بر گردنِ شما دِيْنْ و تعهدي نيست، پرده شب، شما را از چشم دشمن پوشانيده
است، شب را از براي خود مَركب راهوار گيريد و باز گرديد...
عناوين كتاب عبارتاند ز:
معرفي حبيب در چند سطر، با حضرت عليعليه السلام، عبادت او، تعليم و تربيت او،
رسالت امام حسينعليه السلام در مسير اصلاح، شهادت، آرامگاه او، سخنان علماء و
بزرگان.
بخش ششم: فهرست مقالات پيرامون شخصيت، فضيلت و سيره اباعبداللّهالحسينعليه
السلام
1 - آب در كنارفرات
كيهان (29 تير 1370)، صفحه 6.
2 - آثار نهضت نور
رسول جعفريان، بهار حماسه؛ ويژهنامه عاشوراي حسيني (ضميمه ماهنامه بصائر)،
(فروردين 1381)، صفحه 16 - 18.
3 - آخرين خطبههاي امامحسينعليه السلام
جعفر شهيدي، همشهري (16 و 17 خرداد 1374)، صفحه 6.
4 - آزمايش ياران
[بينام]، كيهان (19 شهريور 1367)، صفحه 2.
5 - آسمان چهل روز گريست: اربعين در احاديث و فرهنگ عاشورا
علياصغر صرفهجو، جامجم (14 و 16 ارديبهشت 1381).
6 - آسيبشناسي فرهنگ و سنت عاشورا در آراي مطهري
حسنمحدثي، ايرانفردا، سالهشتم، شماره 72 (24 فروردين 1379).
7 - آسيبشناسي قيام كوفه و چهرهشناسي قيام عاشورا
غلامرضا رحمدل، جمهورياسلامي (1 و 4 و 11 ارديبهشت 1379).
8 - آغشته به گل در عزاي حسينعليه السلام
محرم در لرستان، داود پنهاني، همشهري (23 فروردين 1381).
9 - آفتاب افتخار حسيني
مسعود علوي، رسالت (14 فروردين 1381).
10 - آفرينندگان نهضت عاشورا چه كساني بودند؟
جعفر شهيدي، همشهري (31 تير 1374).
11 - آگاهي از شهادت
سيدمهدي شمسالدين، صفحه 52 - 53.
12 - آموزگار مكتب وفا: به مناسبت چهارم شعبانالمعظم سالروز ولادت خجسته
ابالفضلالعباسعليه السلام: گفتوگو با حجتالاسلام و المسلمين جواد محدثي
كيهان (22 آبان 1378).
13 - آموزههاي عاشورايي در فرهنگ و ادب فارسي
سيداحمد حسيني كازروني، صفحه 56 - 60 -.
14 - آموزههايي از نهضت حسيني در سال عزت و افتخار حسيني
فريبا مسعود پورشيرازي، سياست روز (19 فروردين 1381).
15 - آيا براستي ستمگران پشيمان ميشوند؟!
[به مناسبت اربعين سالار شهيدان]، مصطفي قنبرپور، ابرار (13 خرداد 1378).
16 - آيا كسي هست مرا ياري كند؟
هدف، سال ششم، شماره 294 (27 تير 1370) صفحه 1، 3.
17 - آينه حيدرنما: به بهانه چهارم شعبان سالروز ولادت مسرتبخش
ابوالفضلالعباسعليه السلام
محمدناصر حسينيعلايي، كيهان (10 آبان 1379).
18 - آينهدار خورشيد
[حضرت زينبعليها السلام]، عزتاللّه واعظي، جمهوري
اسلامي (27 تير 1381).
