على عليه السلام و محرومان

عباس عزيزى

- پى‏نوشت‏ها -


1- سوره ، آيه .
2- نهج البلاغه ، نامه 53.
3- سوره قصص ، آيه 5.
4- سوره عبس ، آيات 1 تا 10.
5- مجمع البيان ج 10، ص 435.
6- چشمه نور، ص 254 -256.
7- كلمات قصار، ص 219 - 221.
8- چشمه نور، ص 21 - 18.
9- شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، ج 1، ص 321.
10- شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، ج 1، ص 319.
11- الغارات ، 1/98.
12- عدالت اجتماعى در اسلام ج 2، ص 104.
13- نهج البلاغه ، ص 591.
14- الغارات ، ج 1، ص 89.
15- سفينة البحار، ج 2، ص 588.
16- نهج البلاغه ، نامه 45.
17- وسائل الشيعه ، ج 1، ص 66؛مجمع البيان ، ج 9، ص 88.
18- مناقب ابن شهر آشوب ، ج 1، ص 366.
19- لئالى الاءخبار، ج 1، ص 81.
20- ينابيع الموده ، ص 174.
21- انوار نعمانية ، ص 18.
22- كشف الغمه ، ص 50.
23- كشف الغمّه مطابق نقل بحار، ج 41، ص 33.
24- سوره احقاف ، آيه 20.
25- سفينة البحار، ج 2، ص 458.
26- سوره احقاف ، آيه 20.
27- الغارات ، ج 1، ص 90.
28- گفتارهاى معنوى از: استاد شهيد مطهرى ، على (ع ) (طبق نامه 45 نهج البلاغه ) مى فرمايد: ((سوگند به خدا، اگر مى خواستم مى توانستم ازعسل مصفّى و مغز گندم و بافته هاى ابريشم ، خوراك و پوشاك تهيه كنم ؛((و لكن هيهات ان يغلبنى هواى ))، ((ولى هيهات كه هواى نفس بر من چيره گردد...)) (نهج البلاغه نامه 45).
29- محمد بن اسحاق بن يسار گويد: اين ابو نيزر كه چشمه اى به او منسوب است غلام على بن ابى طالب (ع ) است . وى فرزند نجاشى پادشان حبشه بود كه مسلمانان صدر اسلام به حبشه نزد او هجرت كردند. على (ع ) او را در مكه نزد تاجرى ديد، او را از آن تاجر خريد و به پاس خدمتى كه پدرش نجاشى به مسلمانان مهاجر كرده بود آزاد نمود. گويند: پس از مرگ نجاشى اوضاع حبشه آشفته شد و مردم آن جا هيئتى را نزد ابونيزر هنگامى كه در خدمت على (ع ) بود فرستادند تا حكومت را به او بسپارند و تاج سلطنت بر سرش نهند و تسليم بى چون و چراى او باشند، ولى او نپذيرفت و گفت : پس از آن كه خداوند نعمت اسلام را به من بخشيد ديگر خواهان ملك و سلطنت نيستم .
ابو نيزر بسيار بلند قامت و زيباروى بود و مانند مردم حبشه سياه پوست نبود، بلكه اگر كسى او را مى ديد مردى از نژاد عرب مى پنداشت .(معجم البلدان 4/175)
30- معجم البلدان ، 4/176، ماده عين .
31- ينابيع الموده ، ص 147؛احقاق الحق چاپ جديد، ج 8، ص 282.
32- رياحين الشريعه ، ج 1، ص 92.
33- بحار الاءنوار، ج 43، ص 88.
34- شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، ج 1، ص 320- 321.
35- تذكرة الخواص ، ص 110.
36- ارشاد القلوب ديلمى ، ج 1، ص 72 و 73.
37- الامام على صوت العدالة الانسانية ، ج 1، ص 81.
38- بحار: ج 35، ص 247-237.
39- مجادله / 13.
40- دايرة المعارف علوى ، ج 10، ص 390.
41- سوره طه ، آيات 25 تا 32.
42- سوره مائده ، آيه 55.
43- ناسخ التواريخ حضرت على ، ج 1، ص 278، اين روايت با مختصر تفاوتى از كتب معتبر شيعه و سنى نقل شده است ، براى اطلاع بيشتر به كتاب احقاق الحق ، ج 2، ص 39 تا 410 و كتاب الغدير جلد دوم مراجعه گردد.
44- فضايل الزهراء، ص 107 و 108.
45- اثبات الهداة ، ج 2، ص 263 - 262.
46- سيماى معصومين در انديشه امام خمينى (ره )، ص 247، 251.
47- نهج البلاغه صبحى صالح ، خطبه 210.
48- شبهاى پيشاور، ص 825 - مناقب موفق بن احمد خوارزمى و ابن مغازلى فقيه شافعى .
49- الخرائج قطب راوندى ، ص 123.
50- تهذيب شيخ طوسى ، ج 6، ص 292، حديث 811.
51- بحار الانوار، ج 9، ص 503.
52- نهج البلاغه ، نامه 45.
53- الفصول العليّه محدّث قمى ، ص 55 - 54.
54- بحار الانوار، ج 41، ص 133.
55- بحار، ج 41، ص 115.
56- سوره مؤ من ، آيه 70.
57- شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، ج 3، ص 117.
58- بيست گفتار، صفحه 68 - 67.
59- در المنثور، ج 1، ص 363، مجمع الزوائد حافظ هيثمى ، ج 6، ص 324.
60- بحار الانوار، ج 87، ص 154.
61- سفينة البحار، ج 2، ص 321.
62- الغارات ، ج 1، ص 91.
63- مستدرك الوسايل ، ج 13، ص 404.
64- وسايل الشيعه ، ج 6، ص 320، باب 39، حديث 12493، بحار الانوار، ج 41، ص 36.
65- اقتباس از تفسير ابوالفتوح رازى ، ج 1، ص 40.
66- بحار الانوار، ج 41، ص 26، ص 19.
67- سوره مجادله ، آيه 12.
68- بحار الانوار، ج 41، ص 27.
69- تفسير امام عسكرى ، ص 83، طبع مدرسه امام المهدى (ع ) ؛ بحار الانوار، ج 41، ص 18.
70- عقد الفريد، ج 1، ص 211، بلاغات النساء، ص 30.
71- نور(24)، آيه 37.
72- امالى شيخ صدوق ، ص 625 - 624.
73- قسمتى از آيه 9 سوره حشر.
74- اقتباس از تفسير ابوالفتوح رازى ، ج 5، ص 299. اين آيه در شاءن انصار نازل شده كه مهاجران را در غذا و اموال بر خود مقدم داشتند و درداستان فوق به عنوان يكى از مصاديق روشن خوانده شده است .
75- امالى شيخ صدوق ، ص 274 - 273.
76- امالى شيخ صدوق ، ص 471 - 467.
77- وسائل الشيعه ، ج 2، ص 118.
78- مناقب ابن شهر آشوب ، ج 2، ص 123؛ بحار الانوار، ج 41، ص 32.
79- عبقرية الامام ، ص 29، كامل ابن اثير، ج 2، ص 443.
80- نهج البلاغه ، نامه 45.
81- نهج البلاغه ، نامه 45.
82- حديقة الشيعه ، ص 565.
83- بحار الانوار، ج 41، ص 137.
84- المناقب المرتضويه ، 365.
85- امالى شيخ مفيد، ص 195 - 193.
86- تفسير نمونه ، ج 27، ص 226.
87- الغارات ، ج 1، ص 55 (آينه عرفان ، ص 304 و 305.