الحكم الزاهرة

على رضا صابرى يزدى
مترجم : محمد رضا انصارى محلاتى

- ۳۴ -


224 الحرص - حرص‏

2055- عن عليّ عليه السّلام: بئس الرّفيق الحرص. غرر الحكم/341

از على (ع) نقل شده است: حرص، بد رفيقى است!

2056- عن عليّ عليه السّلام: ربّ حريص قتله حرصه. غرر الحكم/415

از على (ع) نقل شده است: بسا آزمندى كه حرصش او را كشته است.

2057- عن عليّ عليه السّلام: من حرص على الدّنيا هلك. غررالحكم/ 656

از على (ع) نقل شده است: هر كه بر دنيا حريص باشد هلاك مى‏گردد.

2058- «في حديث» قال الصادق عليه السّلام: أغنى الغنى من لم‏يكن للحرص أسيرا.

مجموعة ورام 2/ 206 الكافي 2/ 316 البحار 73/ 23 الوسائل 11/ 318

- در حديثى امام صادق (ع) فرمود: بى‏نيازترين بى‏نيازى آن است كه كسى اسير حرص نباشد.

2059- عن عليّ عليه السّلام: من أيقن بالآخرة لم يحرص على‏الدّنيا.

غرر الحكم/ 645

از على (ع) نقل شده است: هر كس به آخرت يقين داشته باشد، به دنيا حرص نمى‏ورزد.

2060- عن أبي عبد اللَّه عليه السّلام قال: ما فتح اللَّه على عبد بابامن أمر الدّنيا إلّا فتح اللَّه عليه من الحرص مثله.

الكافي 2/ 319 البحار 73/ 16 لآلئ الاخبار 1/ 51

از امام صادق (ع) نقل شده كه فرمود: خداوند هيچ درى از امور دنيا را به روى بنده‏اى نگشوده مگر آنكه درى از حرص را مانند آن به روى او باز كرده است.

225 الطمع - طمع‏

2061- ... عن ابي حمزة الثمالى عن الباقر عليه السّلام قال: أتى‏رجل رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: فقال: علّمني يا رسول اللَّه‏شيئا، فقال صلّى اللَّه عليه و آله: عليك باليأس ممّا في أيدي‏النّاس‏فإنّه الغنى الحاضر، قال: زدني يا رسول اللَّه قال: إيّاك والطّمع فإنّه الفقر الحاضر ... الحديث. الوسائل 11/ 322

از ابو حمزه‏ثمالى، از امام باقر (ع) نقل شده كه فرمود: مردى نزد رسول‏خدا (ص) آمد و گفت: اى پيامبر خدا! چيزى به من تعليم كن.پيامبر (ص) فرمود: از آنچه در دست مردم است نااميد باش كه‏بى‏نيازى آماده همين است. گفت: اى پيامبر خدا! بيشتر برايم بگو.فرمود: از طمع پرهيز كن كه نيازمندى آماده همين است ...

2062- عن عليّ عليه السّلام: حبّ الدّنيا يوجب الطّمع.

غررالحكم/ 380 از على (ع) نقل شده است: محبّت دنيا باعث طمع‏است.

2063- عن عليّ عليه السّلام: ثمرة الطّمع الشّقاء.

غررالحكم/ 359از على (ع) نقل شده است: نتيجه طمع بدبختى‏است.

2064- عن عليّ عليه السّلام: كيف يملك الورع من‏يملك الطّمع.

غرر الحكم/ 553 از على (ع) نقل شده است: كسى‏كه طمع دارد چگونه پرهيزگار باشد؟!

226 اكل مال اليتيم - خوردن مال يتيم

وَ آتُوا الْيَتامى‏ أَمْوالَهُمْ وَ لا تَتَبَدَّلُوا الْخَبِيثَ بِالطَّيِّبِ وَ لا تَأْكُلُوا أَمْوالَهُمْ إِلى‏ أَمْوالِكُمْ إِنَّهُ كانَ حُوباً كَبِيراً.

س 4/ آية 2 به يتيمان اموالشان را بدهيد و پاك را به ناپاك مبدّل مكنيد و اموال آنان را با اموال خويش مخوريد كه اين گناهى بزرگ است.

إِنَّ الَّذِينَ يَأْكُلُونَ أَمْوالَ الْيَتامى‏ ظُلْماً إِنَّما يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ ناراً وَ سَيَصْلَوْنَ سَعِيراً.

س 4/ آية 10 آنان كه اموال يتيمان را از روى ستم مى‏خورند فقط آتشى در شكمهاى خود فرو مى‏برند، و در آتشى بر افروخته وارد خواهند شد.

وَ لا تَقْرَبُوا مالَ الْيَتِيمِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ حَتَّى يَبْلُغَ أَشُدَّهُ .

س 6/ آية 152 به مال يتيم، جز از طريقى كه نيكوتر است نزديك نشويد تا به حدّ رشد برسد.

2065- فقه الرضا روي عن العالم عليه السّلام أنه قال: من أكل مال‏اليتيم درهما واحدا ظلما من غير حقّ يخلّده اللَّه في النّار.

و روي أنّ أكل مال اليتيم من الكبائر الّتي وعد اللَّه عليها النّار ... الخبر.

مستدرك الوسائل 2/ 453

در فقه الرّضا از عالم (آل محمّد (ع» نقل شده كه فرمود: هر كه از روى ستم، يك درهم از مال يتيم را به ناحق بخورد، خداوند او را در آتش جاودان خواهد ساخت.

و روايت شده است كه خوردن مال يتيم از جمله گناهان كبيره است كه خداوند وعده آتش بر آنها داده است.

2066- عن الصادق عن ابيه عن آبائه عليهم السّلام عن النبيّ صلّى‏اللَّه عليه و آله قال: شرّ الآمكل أكل مال اليتيم ظلما ... الخبر.

لآلئ الاخبار 3/ 185 البحار 79/ 270

از امام صادق (ع) از پدرش از پدرانش از پيامبر (ص) نقل شده كه فرمود: بدترين خوردنيها، خوردن مال يتيم از روى ستم است ...

القسم الاخير موضوعات متفرقة - بخش پايانى موضوعات گوناگون‏

الفصل الاول‏

227 نوادر الحكم و الآثار - آثار و حكمت‏هاى شگفت‏

وَ لا تَقْفُ ما لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنْهُ مَسْؤُلًا.

س 17/ آية 36 از چيزى كه در باره آن علم ندارى پيروى مكن كه گوش و چشم و دل، همه اينها مورد بازخواست قرار مى‏گيرند.

وَ مَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يَخْشَ اللَّهَ وَ يَتَّقْهِ فَأُولئِكَ هُمُ الْفائِزُونَ.

س 24/ آية 52 و هر كه خدا و رسولش را اطاعت كند و از خدا بيم داشته باشد و از او پروا كند، آنان همان كامياب‏شدگانند.

إِنَّ اللَّهَ مَعَ الَّذِينَ اتَّقَوْا وَ الَّذِينَ هُمْ مُحْسِنُونَ.

س 16/ آية 128

خدا با كسانى است كه پرهيزگارى كرده‏اند و كسانى كه نيكوكار باشند.

وَ أَنْجَيْنَا الَّذِينَ آمَنُوا وَ كانُوا يَتَّقُونَ.

س 27/ آية 53 ... و مؤمنان را با كسانى كه پرهيزگارى مى‏كردند نجات داديم.

إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إِيتاءِ ذِي الْقُرْبى‏ وَ يَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ الْبَغْيِ، يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ.

س 16/ آية 90 خداوند به عدالت و نيكوكارى و بخشش به خويشاوندان فرمان مى‏دهد و از كار زشت و ناروا و ستمگرى باز مى‏دارد. او به شما پند مى‏دهد شايد اندرز گيريد.

قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ هُمْ فِي صَلاتِهِمْ خاشِعُونَ وَ الَّذِينَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ وَ الَّذِينَ هُمْ لِلزَّكاةِ فاعِلُونَ وَ الَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حافِظُونَ.

س 23/ آية 1 تا 5 به راستى مؤمنان رستگارى يافته‏اند، همانان كه در نمازشان خشوع دارند، و آنان كه از ياوه روى مى‏گردانند، و آنان كه زكات مى‏دهند، و آنان كه شرمگاههايشان را حفظ مى‏كنند.

2067- عن حمّاد بن عيسى عن حريز بن عبد اللَّه عن أبي عبد اللَّه‏عليه السّلام قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: رفع عن امّتي تسعة أشياء، الخطأ و النّسيان، و ما أكرهوا عليه، و ما لا يعلمون، و ما لا يطيقون، و ما اضطرّوا إليه،

و الحسد، و الطّيرة، و التّفكّر في الوسوسة في الخلق ما لم ينطقوا بشفة.

الوسائل 11/ 295

از حمّاد بن عيسى، از حريز بن عبد اللَّه، از امام صادق (ع) نقل شده كه پيامبر خدا (ص) فرمود: نه چيز از امّت من برداشته شده است: خطا، فراموشى، چيزى كه بر آن اجبار شده‏اند، چيزى را كه نمى‏دانند، چيزى كه بر آنان طاقت فرساست، چيزى كه به آن ناچار گرديده‏اند، حسد، فال بد، انديشه بد در باره مردم تا وقتى كه به زبان نياورند.

2068- ... عن سلام ابن المستنير عن ابي جعفر الامام الباقر عليه‏السّلام قال: قال جدّي رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: أيّها النّاس حلالي حلال إلى يوم القيامة و حرامي حرام إلى يوم القيامة ... الخبر.

كنز الفوائد/ 164

از سلام بن مستنير، از ابو جعفر، امام باقر (ع) نقل شده كه فرمود: جدّم پيامبر خدا (ص) فرمود: حلال من تا روز قيامت حلال، و حرام من تا روز قيامت حرام است ...

2069- عن امير المؤمنين عليه السّلام في بعض الاعياد: إنّما هو عيدلمن قبل اللَّه صيامه و شكر قيامه و كلّ يوم لا يعصى اللَّه فيه فهو يوم عيد.

نهج البلاغة (فيض)/ 1276 (الصالح)/ 551

از امير المؤمنين (ع) نقل شده است كه در يكى از اعياد فرمودند:

اين، تنها براى كسى عيد است كه خداوند روزه‏اش را پذيرفته و قيام او را سپاس داشته است، و هر روزى كه خدا در آن نافرمانى نشود آن روز، روز عيد است.

2070- عن الامام جعفر بن محمد الصادق عن آبائه عن اميرالمؤمنين عليهم السّلام قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: من سمع فاحشة فأفشاها فهو كالّذي أتاها ... الخبر. الفقيه 4/ 9 الاربعين للبهائي/ 220

از جعفر بن محمد صادق (ع)، از پدرانش، از امير المؤمنين (ع) نقل شده كه رسول خدا (ص) فرمود: هر كس كار زشتى را بشنود و آن را آشكار كند مانند كسى است كه آن را انجام داده باشد ...

2071- عن امير المؤمنين عليه السّلام: من أصلح ما بينه و بين اللَّه‏أصلح اللَّه ما بينه و بين النّاس و من أصلح أمر آخرته أصلح اللَّه له أمر دنياه و من كان له من نفسه واعظ كان عليه من اللَّه حافظ.

البحار 71/ 367 نهج البلاغة (فيض)/ 1116 (الصالح)/ 483

از امير المؤمنين (ع) نقل شده است: هر كه ميان خود و خدا را اصلاح نمايد، خدا ميان او، و مردم را اصلاح خواهد نمود، و هر كه كار آخرت خود را اصلاح كند خدا كار دنياى او را اصلاح خواهد كرد، و هر كه پند دهنده‏اى از سوى خويش داشته باشد، نگهبانى از سوى خدا بر او گماشته خواهد شد.

2072- ... عن علاء بن الفضيل، عن ابي عبد اللَّه عليه السّلام قال:كان أبو جعفر عليه السّلام يقول: عظّموا أصحابكم و وقّروهم و لا يتهجّم بعضكم على بعض و لا تضارّوا و لا تحاسدوا و إيّاكم و البخل كونوا عباد اللَّه المخلصين (الصّالحين).

الكافي 2/ 637

از علاء بن فضيل، از امام صادق (ع) نقل شده كه فرمود: امام باقر (ع) مى‏فرمود: ياران خود را تعظيم كنيد و به آنان احترام بگذاريد و يك ديگر را مورد هجوم قرار ندهيد و به يك ديگر زيان نرسانيد و به يك ديگر حسد نورزيد و از بخل پرهيز كنيد و بندگان خالص خدا باشيد.

2073- عن سفيان بن عيينة قال: سمعت أبا عبد اللَّه عليه السّلام‏يقول: حسن الظّنّ باللَّه أن لا ترجو إلّا اللَّه و لا تخاف إلّا ذنبك.

الوسائل 11/ 181

سفيان بن عيينه مى‏گويد: از امام صادق (ع) شنيدم كه مى‏فرمود: خوش‏گمانى به خدا اين است كه تنها به خدا اميد داشته باشى و فقط از گناه خويش بترسى.

2074- عن عليّ عليه السّلام: من سأل اللَّه أعطاه. غرر الحكم/ 632 از على (ع) نقل شده است: هر كه از خدا بخواهد، خدا به او مى‏بخشد.

2075- عن عليّ عليه السّلام: من استعان باللَّه أعانه. غرر الحكم/615

از على (ع) نقل شده است: هر كه از خدا كمك بجويد، خدا به او كمك مى‏كند.

2076- عن عليّ عليه السّلام: من اعتصم باللَّه نجّاه. غرر الحكم/619

از على (ع) نقل شده است: هر كه به خدا تمسّك جويد خدا نجاتش مى‏دهد.

2077- عن عليّ عليه السّلام: لو لم ينه اللَّه سبحانه عن محارمه‏لوجب ان يجتنبها العاقل.

غرر الحكم/ 605

از على (ع) نقل شده است: اگر خداوند از حرام‏هاى خود نهى هم نكرده بود، لازم بود خردمند از آنها دورى گزيند.

2078- عن عليّ عليه السّلام: الحقد من طبايع الأشرار. غرر الحكم/106

از على (ع) نقل شده است: كينه‏توزى از خوى بدان است.

2079- عدة من اصحابنا عن سهل بن زياد عن علي بن اسباط عمن‏ذكره عن ابي عبد اللَّه عليه السّلام قال: الفقر الموت الأحمر، فقلت لأبي عبد اللَّه: الفقر من الدّينار و الدّرهم؟ فقال: لا و لكن من الدّين.

تفسير نور الثقلين 4/ 603 الكافي 2/ 266 البحار 72/ 5

گروهى از اصحاب ما از سهل بن زياد از على بن اسباط از كسى كه او را نام برده از امام صادق (ع) نقل كرده كه فرمود: فقر، مرگ سرخ است.

(راوى مى‏گويد:) به امام صادق (ع) گفتم: آيا فقر در دينار و درهم؟ فرمود: نه! فقر در دين!

2080- حدثني أبو هاشم داود بن القاسم الجعفري قال: سمعت‏الرضا علي بن موسى (عليهما السّلام) يقول: إنّ أمير المؤمنين صلوات اللَّه عليه قال لكميل بن زياد فيما قال: يا كميل أخوك دينك فاحتط لدينك بما شئت.

امالي الطوسي 1/ 109 جامع احاديث الشيعة 1/ 332

ابو هاشم داود بن قاسم جعفرى گفت: از امام رضا (ع) شنيدم كه مى‏فرمود: امير المؤمنين (ع) در ضمن مطالبى كه براى كميل بن زياد بيان مى‏كرد، فرمود: اى كميل! دين تو برادر تو است. به هر وسيله كه مى‏خواهى براى دين خود احتياط كن.

2081- قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: من أرضى سلطانا بمايسخط اللَّه خرج عن دين اللَّه عزّ و جلّ.

عيون اخبار الرضا 2/ 69 مشكاة الانوار/ 318 البحار 73/ 397

پيامبر خدا (ص) فرمود: هر كس زمامدارى را به سبب چيزى كه موجب خشم خداست، خشنود كند، از دين خدا خارج شده است.

2082- في مواعظ النبيّ صلّى اللَّه عليه و آله: و من كلامه صلّى اللَّه‏عليه و آله: إنّ لكلّ شي‏ء شرفا و إنّ شرف المجالس ما استقبل به القبلة ... الخبر.

تحف العقول/ 27

در اندرزها و سخنان پيامبر (ص) آمده است كه: هر چيزى شرافتى دارد و شرافت جايگاه نشستن، به رو به قبله بودن آن است ...

2083- عن النبيّ صلّى اللَّه عليه و آله: إنّ الكاسيات العاريات والمائلات المميلات لا يدخلن الجنّة.

كلمة الرسول الاعظم/ 425

از پيامبر (ص) نقل شده است: زنان پوشيده برهنه نما و زنان منحرف بى‏حجاب وارد بهشت نمى‏شوند.

2084- عن عليّ عليه السّلام: النّاس كالشّجر شرابه واحد و ثمره‏مختلف.

غرر الحكم/ 96

از على (ع) نقل شده است: مردم مانند درخت هستند كه همه از يك آب مى‏خورند ولى ميوه‏هايشان گوناگون است.

2085- عن ابي عبد اللَّه عليه السّلام قال: لا جبر و لا تفويض و لكن‏أمر بين أمرين ... الحديث.

الفصول المهمة/ 74 روضة المتقين 12/ 52 البحار 5/ 17

از امام صادق (ع) نقل شده كه فرمود: جبر و تفويض وجود ندارد ولى امر ميان دو امر هست ...

2086- عن عليّ عليه السّلام: من حفر لأخيه بئرا أوقعه اللَّه في بئره. غرر الحكم/ 681

از على (ع) نقل شده است: هر كه براى برادرش چاهى بكند خدا او را در آن چاه خواهد انداخت.

2087- عن جابر عن أبي جعفر عليه السّلام قال: كانت على‏الملائكةالعمائم البيض المرسلة يوم بدر.

تفسير العياشي 1/ 196 الكافي 6/ 461

از جابر، از امام باقر (ع) نقل شده كه فرمود: فرشتگانى كه روز بدر فرستاده شدند همگى عمامه‏هاى سفيد داشتند.

2088- عن ابي عبد اللَّه عليه السّلام قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّه‏عليه و آله: العمائم تيجان العرب (و في حديث: تيجان الملائكة).

الكافي 6/ 461

از امام صادق (ع) نقل شده كه پيامبر خدا (ص) فرمود:

عمامه‏ها تاجهاى عرب است (و در حديثى آمده است: تاجهاى فرشتگان است).

2089- قال الصادق عليه السّلام: لو نزّل القرآن على العجم ما آمنت‏به العرب و قد نزّل على العرب ف‏آمنت به العجم فهذه فضيلة العجم.

البحار 67/ 174

امام صادق (ع) فرمود: اگر قرآن بر عجم نازل مى‏شد عرب به آن ايمان نمى‏آورد، در حالى كه آن بر عرب نازل شده و عجم به آن ايمان آورده و اين خود فضيلت عجم است.

2090- في حديث قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: لا تدخل‏الملائكة بيتا فيه كلب. المحجة البيضاء 1/ 110

رسول خدا (ص) در حديثى فرمود: خانه‏اى كه سگ در آن باشد فرشتگان وارد آن نمى‏شوند.

2091- قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: خير شبابكم من تشبّه‏بكهولكم و شرّ كهولكم من تشبّه بشبابكم.

مكارم الاخلاق/ 118 مشكاة الانوار/ 170

پيامبر خدا (ص) فرمود: بهترين جوانان شما كسى است كه خود را شبيه پيران شما سازد، و بدترين پيران شما كسى است كه خود را شبيه جوانان شما گرداند.

2092- عن عليّ عليه السّلام: لا قربة بالنّوافل إذا أضرّت بالفرائض. نهج البلاغة (فيض)/ 1095 (الصالح)/ 475 الوسائل 3/ 208

از على (ع) نقل شده است: هر گاه مستحبّات به واجبات زيان برساند تقرّبى در آن نيست.

2093- عن ابى الحسن الرضا عليه السّلام قال: لا تقطعوا الخبزبالسّكّين و لكن اكسروه باليد و خالفوا العجم.

مصابيح الانوار 2/ 269 الوسائل 16/ 616 الكافي 6/ 304

از حضرت ابو الحسن امام رضا (ع) نقل شده كه فرمود: نان را با كارد قطع مكنيد، آن را با دست بشكنيد و بر خلاف عجم رفتار كنيد.

2094- عن عليّ عليه السّلام قال: أكرموا الخبز فإنّه قد عمل فيه مابين العرش إلى الأرض و ما بينهما.

الوسائل 16/ 610

از على (ع) نقل شده كه فرمود: نان را مورد احترام قرار دهيد، زيرا به قدر فاصله عرش و زمين و آنچه ميان اين دو قرار دارد براى آن كار شده است.

2095- قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: إنّ أبخل النّاس من بخل‏بالسّلام و أجود النّاس من جاد بنفسه و ماله في سبيل اللَّه.

مستدرك الوسائل 2/ 242

پيامبر خدا (ص) فرمود: بخيل‏ترين مردم كسى است كه به سلام كردن بخل كند، و بخشنده‏ترين مردم كسى است كه مال و جان خود را در راه خدا بدهد.

2096- عن عليّ عليه السّلام: من احتاج إليك وجب إشفاقه عليك. غرر الحكم/ 722

از على (ع) نقل شده است: هر كه به تو نيازى داشته باشد لازم است با او مهربانى كنى.

2097- قال عليّ عليه السّلام: ما أقبح الخشوع عند الحاجة و الجفاءعند الغنى.

البحار 74/ 400

على (ع) فرمود: چه زشت است، فروتنى به هنگام نيازمندى و ستم نمودن در وقت بى‏نيازى!

2098- عن عليّ عليه السّلام: لا تعدّنّ غنيّا من لم يرزق من ماله. غررالحكم/ 808

از على (ع) نقل شده است: كسى كه از مال خود به ديگران نمى‏خوراند توانگرش مشمار.

2099- عن النوفلي عن السكوني عن جعفر عن أبيه عن آبائه عليهم السّلام قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: من سمع رجلا ينادي يا للمسلمين فلم يجبه فليس بمسلم. الوسائل 11/ 108

از نوفلى از سكونى از امام صادق (ع) از پدرش از پدرانش نقل شده كه رسول خدا (ص) فرمود: هر كه بشنود مردى فرياد مى‏زند: «اى مسلمانان به دادم برسيد» و پاسخش را نگويد مسلمان نيست.

2100- عن رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله انه قال: على اليد ما أخذت حتّى تؤدّيه.

مستدرك الوسائل 3/ 145

از پيامبر (ص) نقل شده كه فرمود: دست بايد آنچه را گرفته است پس بدهد.

2101- عن الرضا عليه السّلام عن آبائه عليهم السّلام قال: قال‏رسول‏اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: إنّ موسى سأل ربّه عزّ و جلّ فقال: يا ربّ اجعلني من امّة محمّد صلّى اللَّه عليه و آله: فأوحى اللَّه (تعالى) إليه: يا موسى إنّك لا تصل إلى ذلك.

البحار 13/ 344

از امام رضا (ع)، از پدرانش نقل شده كه پيامبر خدا (ص) فرمود: موسى (ع) از پروردگارش درخواست نمود و گفت: پروردگارا! مرا از امّت محمّد (ص) قرار ده. خداوند به او وحى كرد: اى موسى! تو به اين مرتبه نخواهى رسيد.

2102- عن ابي عبد اللَّه عليه السّلام قال: أوحى اللَّه إلى موسى‏عليه‏السّلام: كما تدين تدان و كما تعمل تجزى ... الخبر.

البحار 13/ 353

از امام صادق (ع) نقل شده است كه فرمود: خداوند به موسى (ع) وحى كرد: همان گونه كه نيكى مى‏كنى به تو نيكى مى‏كنند، و همان گونه كه كار مى‏كنى به تو پاداش خواهند داد.

2103- ... عن ابي عبد اللَّه عليه السّلام قال: أنّ النّبيّ صلّى اللَّه عليه و آله قال: من أصبح لا يهتمّ بأمور المسلمين فليس منهم، و من سمع رجلا ينادي يا للمسلمين فلم يجبه فليس بمسلم.

الوسائل 11/ 559 البحار 74/ 339 الكافى 2/ 164

از امام صادق (ع) نقل شده كه پيامبر (ص) فرمود: هر كه صبح از خواب برخيزد و به كار مسلمانان اهميّت ندهد از مسلمانان نيست، و هر كه بشنود مردى فرياد مى‏زند: «اى مسلمانان به دادم برسيد» و پاسخش را ندهد مسلمان بشمار نمى‏رود.

2104- عن الصادق عليه السّلام: إنّ اللَّه يبغض الغنيّ الظّلوم. تحف‏العقول/ 277

از امام صادق (ع) نقل شده است: خداوند، توانگر ستم پيشه را دشمن مى‏دارد.

2105- قال النبيّ صلّى اللَّه عليه و آله: إنّ العين ليدخل الرّجل القبروالجمل القدر.

مكارم الأخلاق/ 386 البحار 63/ 26

پيامبر (ص) فرمود: چشم است كه آدمى را وارد قبر و شتر را داخل ديگ مى‏كند.

2106- عن الصادق عليه السّلام: صنائع المعروف و حسن البشريكسبان المحبّة و يدخلان الجنّة، و البخل و عبوس الوجه يبعدان من اللَّه و يدخلان النّار.

اشعة من بلاغة الامام الصادق/ 194

از امام صادق (ع) نقل شده است: نيكوكارى و گشاده‏روئى باعث محبّت شده و (آدمى را) وارد بهشت مى‏كند. و بخل و ترشروئى، او را از خدا دور و وارد آتش مى‏سازد.

2107- عن ابن ابي عمير عن ابان بن عثمان عن ابي عبد اللَّه عليه‏السّلام قال: جاء إليه رجل فقال له: بأبي أنت و امّي عظني موعظة فقال عليه السّلام: إن كان اللَّه (تعالى) قد تكفّل بالرّزق فاهتمامك لما ذا و إن كان الرّزق مقسوما فالحرص لما ذا و إن كان الحساب حقا فالجمع لما ذا و إن كان الخلف من اللَّه حقّا فالبخل لما ذا و إن كانت العقوبة من النّار حقّا فالمعصية لما ذا و إن كان الموت حقّا فالفرح لما ذا و إن كان العرض على اللَّه حقّا فالمكر لما ذا و إن كان الممرّ على الصّراط حقّا فالعجب لما ذا و إن كان كلّ شي‏ء بقضاء و قدر فالحزن لما ذا و إن كانت الدّنيا فانية فالطّمأنينة إليها لما ذا.

الخصال 2/ 450

از ابن ابى عمير از ابان بن عثمان از امام صادق (ع) نقل شده است كه مردى نزد آن حضرت آمد و گفت: پدر و مادرم فداى تو باد، مرا پندى ده. آن حضرت فرمود: اگر خداوند روزى را عهده‏دار شده غم و غصّه براى چيست؟ و اگر روزى تقسيم گرديده حرص براى چيست؟ و اگر حساب حقّ است جمع‏آورى مال براى چيست؟ و اگر عوض از خدا درست است بخل براى چيست؟ و اگر كيفر آتش حقّ است گناه براى چيست؟ و اگر مرگ حقّ است شادمانى براى چيست؟ و اگر عرضه شدن بر خدا درست است نيرنگ براى چيست؟ و اگر عبور بر صراط حقّ است خود پسندى براى چيست؟ و اگر هر چيزى بر اساس قضا و قدر است اندوه براى چيست؟ و اگر دنيا فناپذير است دلگرمى به آن براى چيست؟

2108- عن عليّ عليه السّلام: القناعة و الطّاعة يوجبان الغنى و العزّ،و المعصية و الحرص يكسبان الشّقاء و الذّلّ.

الاثنا عشرية/ 27

از على (ع) نقل شده است: قناعت و فرمانبردارى باعث توانگرى و عزّت، و گناه و حرص مايه بدبختى و ذلّت است.

228 فضائل سلمان و أبي ذرو ... - فضايل سلمان و ابو ذر و ...

2109- عن الرضا عليه السّلام عن عليّ عليه السّلام قال: قال رسول‏اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: سلمان منّا أهل البيت.

عيون اخبار الرضا 2/ 64 البحار 22/ 326

از امام رضا (ع)، از على (ع) نقل شده كه رسول خدا (ص) فرمود: سلمان از ما خاندان است.

2110- عن ابي بصير عن ابي عبد اللَّه (ع) قال: سمعته يقول: إنّ‏سلمان علم الاسم الأعظم.

البحار 22/ 346

ابو بصير مى‏گويد: از امام صادق (ع) شنيدم كه مى‏فرمود: سلمان اسم اعظم را مى‏دانست.

2111- عن الرضا عليه السّلام عن آبائه عليهم السّلام عن اميرالمؤمنين عليه السّلام قال: قال النّبيّ صلّى اللَّه عليه و آله: الجنّة تشتاق إليك يا عليّ و إلى عمّار و سلمان و ابي ذرّ و المقداد.

البحار 22/ 324

از امام رضا (ع)، از پدرانش، از امير المؤمنين (ع) نقل شده كه پيامبر (ص) فرمود: اى على! بهشت مشتاق تو و عمّار و سلمان و ابو ذر و مقداد است.

2112- قال ابو عبد اللَّه عليه السّلام: الإيمان عشر درجات فالمقدادفي الثّامنة و أبو ذرّ في التّاسعة و سلمان في العاشرة.

البحار 22/ 341

امام صادق (ع) فرمود: ايمان ده درجه است. مقداد در درجه هشتم و ابو ذر در درجه نهم و سلمان در درجه دهم قرار دارد.

2113- قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: من أراد أن ينظر إلى زهدعيسى بن مريم عليه السّلام فلينظر إلى أبي ذرّ.

البحار 22/ 343

پيامبر خدا (ص) فرمود: هر كه مى‏خواهد زهد عيسى بن مريم را ببيند به ابو ذر بنگرد.

2114- ... عن محمد بن احمد بن حمّاد رفعه قال: أبو ذرّ الّذي قال‏رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله في شأنه: ما أظلّت الخضراء و لا أقلّت الغبراء على ذي لهجة أصدق من أبي ذرّ ... الخبر.

البحار 22/ 398

از محمّد بن احمد بن حمّاد نقل شده كه امام (ع) فرمود: ابو ذر همان كسى است كه رسول خدا (ص) در باره‏اش فرمود: آسمان سايه نيافكنده و زمين بر پشت خود نگرفته است كسى را كه راستگوتر از ابو ذر باشد ...

2115- ... عن الرضا عليه السّلام عن آبائه عن عليّ صلوات اللَّه‏عليهم قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: أبو ذرّ صدّيق هذه الأمّة.

البحار 22/ 405

از امام رضا (ع)، از پدرانش، از على (ع) نقل شده كه فرمود: پيامبر خدا (ص) فرموده است: ابو ذر راستگوى اين امّت است.

229 الاستخارة - طلب كردن خير از خدا

2116- عن النبيّ صلّى اللَّه عليه و آله: من سعادة ابن آدم استخارة اللَّه و رضاه بما قضى اللَّه و من شقوة ابن آدم تركه استخارة اللَّه و سخطه بما قضى اللَّه.

تحف العقول/ 39

از پيامبر (ص) نقل شده است: از خوشبختى پسر آدم است كه از خدا طلب خير كند و به آنچه خدا فرمان داده خشنود باشد. و از بدبختى پسر آدم است كه از خدا طلب خير نكند و به آنچه خدا مقرّر ساخته خشم گيرد.

2117- قال ابو عبد اللَّه عليه السّلام: من استخار اللَّه عزّ و جلّ مرّةواحدة و هو راض بما صنع اللَّه له خار اللَّه له حتما.

المحاسن 2/ 598

امام صادق (ع) فرمود: هر كه يك بار از خدا طلب خير كند و به آنچه خدا براى او خواسته راضى باشد، قطعا خداوند خير را براى او قرار خواهد داد.

2118- ... عن محمد بن مضارب قال: قال الصادق عليه السّلام: من‏دخل في أمر بغير استخارة ثمّ ابتلى لم يوجر.

الفصول المهمة/ 307 المحاسن 2/ 598 البحار 91/ 223

از محمّد بن مضارب نقل شده كه امام صادق (ع) فرمود: هر كه بدون طلب خير از خدا در كارى وارد گردد سپس گرفتار شود مزدى نخواهد داشت.

2119- عن أبي عبد اللَّه عليه السّلام قال: قال اللَّه عزّ و جلّ: من‏شقاء عبدي أن يعمل الأعمال فلا يستخيرني.

الفصول المهمة/ 307 المحاسن 2/ 598

از امام صادق (ع) نقل شده كه فرمود: خداوند فرموده است: از بدبختى بنده من است كه كارها را بدون طلب كردن خير از من، انجام دهد.